Jestem z miasta: Nowa odsłona rzemiosła
Miasta to również, a może przede wszystkim, ludzie. Z oddolnej inicjatywy potrafią zrodzić się nieszablonowe projekty, które kształtują lokalny krajobraz i realnie wpływają na jakość życia mieszkańców. Ludzie połączeni wspólną ideą i celem mogą zdziałać wiele – właśnie przykładami takich działań będziemy dzielić się z Wami w cyklu “Jestem z miasta”, poświęconego miejskim stowarzyszeniom i grupom nieformalnym. Serię tekstów rozpoczynamy od przybliżenia działalności Inicjatywy Napraw Sobie Miasto.
Inicjatywa Napraw Sobie Miasto zaczęła się od umycia dworca stacji kolejowej w Katowicach. Na ścianach świeżo wyremontowanej stacji pojawiły się setki mało estetycznych grafitti. Obserwowanie efektów dewastacji stało się punktem zapalnym dla grupy ludzi i impulsem do działania. Postanowili oczyścić ściany i przywrócić blask budynkowi. Nagranie ze wspólnego mycia elewacji trafiło do sieci, co zainspirowało kolejne osoby do podjęcia podobnej inicjatywy. W ten sposób zrodziła się grupa, która dziś liczy kilkanaście osób. Misja fundacji skupia się głównie na aktywizacji mieszkańców i włączaniu ich w procesy decyzyjne. Członkowie fundacji nazywają siebie tłumaczami między władzami miasta, a mieszkańcami. Są zwolennikami umiejętnego wykorzystania narzędzi partycypacji obywatelskiej i przekształcania spostrzeżeń mieszkańców dzięki wiedzy eksperckiej w konkretne działania.
Fundacji Napraw Sobie Miasto bliski jest również temat zagospodarowania miejskich pustostanów i ponownego wykorzystania ich potencjału. Zainteresowanie możliwościami adaptacji terenów opuszczonych zaprowadziło członków Fundacji do Fabryki Pełnej Życia. Projekt realizowany w ramach programu „Modelowa rewitalizacja miast” to koncepcja rewitalizacji przestrzeni po dawnej fabryce obrabiarek Defum, zajmującej 4 hektary w samym sercu Dąbrowy Górniczej. Obszar poprzemysłowy ma zmienić się w nowoczesne centrum miasta, będące miejscem wydarzeń kulturalnych, spotkań, a także przestrzenią rozwoju innowacji i lokalnego biznesu. O projekcie pisaliśmy szerzej w artykule Fabryka Pełna Życia, czyli jak mieszkańcy zaprojektowali nowe centrum miasta.
Do realizacji procesu rewitalizacji śródmieścia w 2019 roku Rada Miasta powołała specjalną spółkę, której zadaniem jest nadanie nowych funkcji terenom zdegradowanym poprzez organizowanie współpracy z przedsiębiorcami, organizacjami pozarządowymi, potencjalnymi inwestorami i lokalną społecznością. W efekcie współpracy powstał pomysł Fundacji Napraw Sobie Miasto na wykorzystanie narzędzi charakterystycznych dla środowiska startupowego w branży tzw. nowego rzemiosła i stworzenie Dąbrowskiego Akceleratora Rzemiosła. Program skierowany jest do rzemieślników i hobbystów, którzy chcieliby zacząć wprowadzać swoje wyroby na rynek. Ma pomóc uczestnikom w opracowaniu modelu biznesowego produktu i pozyskaniu potencjalnych inwestorów.
Nowe rzemiosło to powrót do tradycyjnych metod wytwarzania z wykorzystaniem wiedzy o aktualnym wzornictwie i eksperymentalnym podejściem do materiałów i form. Mimo bogatej historii rzemiosła, liczba osób podejmujących naukę zawodów rzemieślniczych spada, a zaledwie 25% absolwentów uczelni artystycznych zakłada własną działalność gospodarczą. Dąbrowski Akcelerator Rzemiosła to krótki cykl warsztatów, adresowany w szczególności do studentów i absolwentów uczelni artystycznych, którzy posiadają już wypracowane pomysły na produkty lub usługi i chcieliby skonfrontować je z odbiorcami. W programie biorą udział co najmniej 2-osobowe zespoły, mające szansę zbudować markę i przedstawić swój pomysł na biznes przed potencjalnymi inwestorami.
Podczas inkubacji uczestnicy biorą udział w warsztatach i konsultacjach z mentorami. Wiedza zdobyta w programie umożliwi stworzenie biznesplanu, rozpoznanie rynku i konkurencji, a także opracowanie planu finansowego. Zespoły otrzymują również 10 godzin indywidualnej pracy z ekspertami i mogą skorzystać z ich pomocy przy przygotowaniu prezentacji pitch deck.
W pierwszym cyklu akceleracji udział biorą cztery zespoły. Rozwijają one pomysły zarówno na produkty (wyplatane fronty meblowe, zrównoważona marka odzieżowa) jak i usługi (portal rekrutacyjny dla pracowników z Ukrainy, kampania dla studentów z zaburzeniami lękowymi).
Efekty pracy drużyny przedstawią na demo day pod koniec maja przed inwestorami. Akcelerator ma na celu promocję lokalnego rzemiosła i ułatwienie artystom sprzedaży swoich wyrobów. W przestrzeni Fabryki z czasem ma powstać również miejsce pracy twórczej dla rzemieślników, wyposażone w niezbędne sprzęty do wytwarzania prac, np. piece do wypalania szkła. Z zaciekawieniem będziemy śledzić dalsze losy, zarówno DARu, jak i Fundacji, a wszystkim osobom zainteresowanym działaniami miejskimi polecamy zapoznanie się z aktualnymi projektami grupy Napraw Sobie Miasto.