Miejskie Innowacje #113 – przegląd informacji z kraju i ze świata
Przedstawiamy przegląd najważniejszych miejskich wydarzeń z ostatnich dwóch tygodni – zarówno krajowych, jak i zagranicznych. W tym wydaniu znajdziesz m.in. innowacyjne inicjatywy, interesujące raporty o samorządach oraz zmiany w prawie istotne dla rozwoju miast.
Polska
Innowacyjne praktyki w administracji publicznej V edycja konkursu FZP
V edycja konkursu „Innowacyjne praktyki w administracji publicznej”, organizowana przez Forum Zarządzania Publicznego i Krajową Szkołę Administracji Publicznej, zachęca instytucje i osoby związane z administracją do dzielenia się swoimi rozwiązaniami. Celem jest promocja praktyk wdrożonych między 1 stycznia 2023 r. a 30 czerwca 2025 r., które usprawniają pracę urzędów, poprawiają jakość usług publicznych i realizują założenia ESG – w obszarze środowiska, odpowiedzialności społecznej i ładu instytucjonalnego. Do udziału zaproszone są zespoły z administracji rządowej, samorządowej i państwowej. Zgłoszenia należy przesyłać do 10 października 2025 r. na adres [email protected]. Finaliści zaprezentują swoje praktyki podczas konferencji 4 grudnia 2025 r.
Konsultacje rynkowe z obszaru Transformacji Cyfrowej
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogłosiło wstępne konsultacje rynkowe z jednostkami sektora finansów publicznych, których celem jest identyfikacja kluczowych wyzwań badawczych i braków technologicznych w obszarze Transformacji Cyfrowej. Konsultacje mają pomóc w określeniu problemów, dla których obecnie nie istnieją gotowe rozwiązania rynkowe, a które wynikają z potrzeb wdrożeniowych instytucji publicznych, w tym samorządów. Obszary tematyczne obejmują m.in. Internet Rzeczy (IoT), Big Data, sztuczną inteligencję, inteligentne systemy pomiarowe i monitoring energii, integrację systemów cyfrowych oraz cyfrowe bliźniaki. Wnioski można składać do 30 września 2025 r.
Agenda miejska UE startuje z partnerstwem ‘Kompaktowe miasta’
Od 27 sierpnia można składać wnioski o udział w nowym partnerstwie tematycznym „Kompaktowe miasta” w ramach Agendy miejskiej dla UE, a termin mija 1 października. Partnerstwo ma na celu wspólne opracowywanie lepszych regulacji, instrumentów finansowania i wymiany wiedzy na rzecz rozwoju miast. Do udziału zaproszone są m.in. miasta, państwa członkowskie, Komisja Europejska, organizacje miejskie, instytucje badawcze i sektor prywatny. Udział w inicjatywie daje możliwość wpływu na politykę miejską UE, budowania sieci kontaktów i testowania innowacyjnych rozwiązań.
Kielce z pierwszą w Polsce instalacją do wychwytywania i magazynowania CO2 z powietrza
Kielce jako pierwsze miasto w Polsce zainstalują pilotażowe urządzenie do wychwytywania i magazynowania CO2 z atmosfery, które stanie w pobliżu Elektrociepłowni Kielce. Technologia, opracowana przez spółkę Oraquel S.A., wykorzystuje opatentowane filtry sorbentowe oraz zasilanie z paneli fotowoltaicznych, dzięki czemu jest całkowicie bezemisyjna. Roczna praca instalacji pozwoli na pochłonięcie około 500 ton CO2 – tyle, ile potrafi wchłonąć 100 hektarów lasu – co odpowiada emisjom z 70 domów ogrzewanych węglem. Projekt ma charakter edukacyjny i pilotażowy, a w przyszłości podobne instalacje mogą powstać w innych miastach wojewódzkich i zakładach przemysłowych w Polsce.
Stare Powązki w 3D – cyfrowa dokumentacja zabytków i wirtualne spacery
Fundacja Stare Powązki rozpoczęła kolejny etap skanowania 3D pomników, kaplic i rzeźb na cmentarzu, tworząc cyfrową dokumentację zabytków i umożliwiając wirtualne spacery po nekropolii. Projekt realizowany jest we współpracy z Fundacją Polskiego Funduszu Rozwoju, która wspiera inicjatywy edukacyjne i kulturalne. Nowe modele 3D obejmą zarówno najbardziej znane pomniki, jak i mniej popularne grobowce, dzięki czemu odwiedzający online będą mogli zobaczyć coraz pełniejszy obraz Starych Powązek. Inicjatywa ma na celu ochronę dziedzictwa, ułatwienie prac konserwatorskich i popularyzację wiedzy o historii i sztuce dla szerokiego grona odbiorców.
Świat
Lancaster wykorzystuje AI do przyspieszenia pozwoleń i ułatwienia rozwoju miasta
Lancaster w Kalifornii wdraża platformę Labrynth wykorzystującą sztuczną inteligencję do automatyzacji procesu wydawania pozwoleń budowlanych. System ma przyspieszyć zatwierdzanie wniosków, eliminować wąskie gardła i zwiększać przejrzystość procedur, co ma pomóc w realizacji projektów mieszkaniowych, energetycznych i infrastrukturalnych. Miasto będzie też jednym z pierwszych uczestników Red Tape Index – ogólnokrajowego benchmarku mierzącego tempo i jakość procesów administracyjnych. Według burmistrza, nowa technologia zamienia biurokrację w atut konkurencyjny i może stać się wzorem dla innych samorządów.
Pierwsza w Massachusetts stacja solarna do wypożyczania e-rowerów
Metro Mobility wraz z MBTA uruchomiło w Somerville pierwszą w stanie Massachusetts stację wypożyczania i ładowania rowerów elektrycznych zasilanych energią słoneczną przy stacji Davis Square. Stacja oferuje tanie, jednodniowe wypożyczenia (1 USD dla kwalifikujących się użytkowników) i wykorzystuje technologię ChargeLock™, która jednocześnie blokuje i ładuje rowery, działając całkowicie off-grid dzięki panelom słonecznym i akumulatorowi. Projekt ma na celu ułatwienie pierwszej i ostatniej mili podróży transportem publicznym, wspieranie zrównoważonego transportu oraz równości w dostępie do mobilności. Stacja zbiera także dane operacyjne i użytkowe, które pomogą w planowaniu przyszłych instalacji i rozwoju infrastruktury mikromobilności w Massachusetts.
Przewodnik dla liderów miast: Jak skutecznie zmieniać kulturę organizacyjną w urzędzie
Przewodnik „City Leader Guide on Organizational Culture Change”, opublikowany przez Bloomberg Harvard City Leadership Initiative, został opracowany z myślą o liderach miast i pracownikach administracji, aby pomóc im systematycznie oceniać i przekształcać kulturę organizacyjną w urzędach, tak by była zgodna z wizją i wartościami danej administracji, wyjaśnia pojęcie kultury organizacyjnej, przedstawia ramy oceny i wdrażania zmian, prezentuje przykłady udanych i nieudanych transformacji oraz zawiera narzędzie samooceny pozwalające określić priorytetowe obszary do poprawy wspierając w ten sposób innowacyjność, współpracę i efektywność działania administracji miejskiej.
Rusza konkurs DUT Call 2025 – wsparcie dla innowacyjnych projektów na rzecz zrównoważonych miast
1 września 2025 r. rozpoczął się konkurs DUT Call 2025 w ramach partnerstwa Horyzont Europa Driving Urban Transitions, którego celem jest wsparcie projektów badawczych i innowacyjnych odpowiadających na wyzwania współczesnych miast.
Inicjatywa koncentruje się na trzech kluczowych obszarach: tworzeniu dzielnic o dodatnim bilansie energetycznym, koncepcji „miasta 15-minutowego” oraz rozwoju cyrkularnych gospodarek miejskich. Dla zainteresowanych wnioskodawców przygotowano Dni Informacyjne online, które odbędą się 9 i 16 września i przybliżą zasady aplikowania oraz tematykę konkursu.
3 przeszkody w wdrażaniu AI w miastach i sposoby ich pokonania
Miasta napotykają trzy główne przeszkody w wdrażaniu sztucznej inteligencji: obawy o dokładność i prywatność danych, trudności w zamówieniach publicznych oraz brak przestrzeni do eksperymentów pracowników. Boston rozwija narzędzia AI dopasowane do potrzeb pracowników, jak Bitbot wspierający procesy zamówień, co zwiększa efektywność i bezpieczeństwo danych. San Antonio stosuje szybkie prototypowanie przed większymi zakupami, testując narzędzia AI w krótkich, budżetowych pilotażach, aby ocenić ich skuteczność i ograniczyć ryzyko. San Jose promuje kulturę eksperymentowania w administracji, oferując granty dla startupów AI i wspierając pracowników w testowaniu nowych rozwiązań, co pozwala wdrażać innowacje w sposób bezpieczny i skuteczny.