Raport specjalny - Polskie jabłka

Sukces polskich producentów jabłek oraz potencjał konkurencji z Europy Południowo-Wschodniej.

1. Eksport żywności i produktów spożywczych od przystąpienia Polski do UE rośnie. Ale dynamika wzrostu eksportu spożywczego, choć nadal wysoka, spada. Udział żywności w polskim eksporcie od 2004 r. do 2013 r. dynamicznie rósł. W kolejnych latach ustabilizował się na poziomie ok. 12%. 
2. W poprzednich analizach na temat polskiego eksportu zobrazowaliśmy:
   • gałęzie gospodarki przyczyniające się do sukcesu eksportowego Polski ,
   • największe gałęzie polskiego eksportu żywności oraz
   • sukces eksportowy polskich meblarzy.
   Najważniejsze wnioski z tych analiz to:
   (i) Rośnie udział Polski w światowych obrotach towarowych.
   (ii) Rośnie eksport żywności i produktów spożywczych od przystąpienia do UE. Ale dynamika wzrostu, choć nadal wysoka, spada.
   (iii) Dostosowania u dotychczasowych konkurentów oraz rozwój nowych konkurentów utrudnią proste kontynuowanie wzrostów eksportu w przyszłości.
3. W niniejszej analizie obrazujemy podstawowe informacje o sukcesie producentów polskich jabłek oraz potencjale konkurencji z Europy Południowo-Wschodniej.
4. Polska od lat 60’ XX wieku odniosła znaczy sukces w wytwarzaniu jabłek. Nasz udział w światowej produkcji wzrósł z ok 1,5% na początku lat 60ych, do prawie 4,0% obecnie. Na koniec 2018 r. Polska była trzecim największych producentem tych owoców na świecie. Jednak w ostatnich latach dynamika eksportu jabłek widocznie spowolniła. 
5. Chiny są największym światowym producentem jabłek. Odpowiadają za ponad 45% światowej produkcji tych owoców. Są także największym eksportem jabłek (17,7% udziału) oraz koncentratu jabłkowego (26,2%). 
6. W Unii Europejskiej Polska stała się największym producentem jabłek. Udział Polski w produkcji jabłek w UE wzrósł z 20,2% w 2004 r. do 28,9% w 2018 r. 
7. Nasz wzrost produkcji miał również znaczny wpływ na innych europejskich producentów jabłek. Na przykład w Holandii sadownicy, wobec konkurencji z Polski, rozpoczęli systematyczne zmniejszanie produkcji jabłek przy jednoczesnym zwiększaniu produkcji gruszek.
8. Polska osiągnęła sukces nie tylko jako producent jabłek, ale także jako ich eksporter. Potroiliśmy eksport tych owoców z ok. 415 mln PLN w 2004 r. do ponad 1.431 mln PLN w 2019 r. Jesteśmy ósmym największym eksporterem jabłek na świecie (trzecim w UE) i drugim największym eksporterem koncentratu jabłkowego na świecie.
9. Powierzchnia sadów jabłoniowych w Polsce jest największa spośród krajów Unii Europejskiej. Udział Polski w całości sadów UE wyniósł 33,1% i był większy od trzech kolejnych państw (Włoch, Rumuni i Francji) razem wziętych. 
10. W Polsce trwa koncentracji produkcji owoców - w latach 2002-2016 liczba gospodarstw sadowniczych zmniejszyła się o ok 47%. 
11. Zdecydowana większość jabłek produkowanych w Polsce trafia do przetwórstwa przemysłowego.
12. W najbliższej dekadzie wyzwaniem dla naszego eksportu jabłek staną się sady na Ukrainie. Rosną tam nasadzenia nowoczesnych sadów. Pod względem wydajności ukraińscy producenci są już na poziomie podobnym jak notowany w Polsce w 2017 roku.  Dodatkowo, z Ukrainą mamy stosunkowo podobną listę odbiorców jabłek – na piętnastu największych odbiorców łączy nas 6 krajów.
13. Wydajność sadownictwa wydaje się być drugim wyzwaniem stojącym przed Polskimi sadownikami. Z jednego hektara wyprodukowano w Polsce 24,7 tony jabłek. I chociaż znacznie poprawiliśmy się względem lat ubiegłych, to we Francji z jednego hektara wciąż produkuje się o ok. 10 ton więcej, w USA ok. 15 ton więcej, a we Włoszech prawie 20 ton więcej.  

Zapraszamy do zapoznania się z pełną wersją raportu.