Jak przejść przez sztorm

Właściciele małych firm są przygotowani na wiele rzeczy, niezależnie od tego, czy chodzi o sezonową fluktuację sprzedaży, czy o niespodziewaną nieobecność pracownika i jego szybkie zastępstwo. Ale nigdy nie widzieli czegoś takiego jak pandemia COVID-19, co powoduje, że do końca nie wiedzą jak sobie poradzić w tych dziwnych czasach. Czy obranie odpowiedniej strategii pomoże polskim przedsiębiorcom przetrwać ten pełen wyzwań okres? A może bezpieczniej im zacumować swoją żaglówkę na brzegu, i czekać aż ten spowodowany koronawirusem sztorm się skończy.

Nawet dla najodważniejszych żeglarzy po oceanie biznesu jest to trudny czas izolacji, zarówno osobistej jak i zawodowej. Wielu z nich ma przed sobą drogę przepełnioną dużą ilością zmian. A zmiana, jak to zmiana, niektórych przeraża, u innych powoduje energię do działania.

W języku angielskim istnieje wyrażenie”to pivot”, co po polsku oznacza “obrócić się”. W języku biznesowym “pivotem” może być zmiana grupy docelowej, zmiana modelu zarabiania, czy też zmiana modelu dystrybucji sprzedawanego towaru. I tak, w obecnych czasach widzimy dużo tymczasowych “pivotów” - producenci drukarek 3D zamiast edukować dzieciaki z modelowania zajęli się drukowaniem masek ochronnych. Kwiaciarnie zamiast sprzedaży przez własne fizyczne sklepy przeniosły się na Allegro, a co niektóre kuchnie restauracyjne zamieniają się w szpitalne stołówki na telefon. To wyraz, tak modnej ostatnio w zarządzaniu, elastyczności.

Są jednak i tacy co zdecydowali się na niepodejmowanie żadnych działań i zastosowanie strategii przeczekania i obserwowania rozwoju sytuacji - zaraz na początku wybuchu pandemii w Polsce, dwie badaczki z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu¹ przeprowadziły wśród przedsiębiorców ankietę próbując zweryfikować realną sytuacji polskich firm. Na pytanie o obraną strategię najczęściej powtarzającą się odpowiedzią było minimalizowanie wszelkich kosztów związanych z działalnością. Według badania aż 25% firm w Polsce wybrało strategię przeczekania. Ponad połowa, w miarę możliwości, zdecydowała się wdrożyć działania "bezpieczne" i przejść na pracę zdalną lub sprzedaż przez internet. Cieszy, że aż 44% badanych przedsiębiorców zadeklarowało poszukiwanie nowych możliwości działania i okazji rynkowych, i to ci wydają się być najbardziej gotowi na “pivot”. Bo im firma lepiej opanuje zdolność elastyczności rynkowej, tym efektywniej będzie reagować na zmieniające się otoczenie.

Czas w odosobnieniu można wykorzystać też na planowanie biznesowe. Chociaż konsumenci spędzają więcej czasu w Internecie, nie chcą teraz podejmować decyzji dotyczących przyszłości. Jeśli firma posiada usługę, która wymaga od klientów na przykład planowania podróży z dużym wyprzedzeniem nie powinna się spodziewać, że dotychczasowe treści reklam, które przyniosły ruch przed pandemią, będą dalej działać. Ale nie wszystko stracone! To może być dobra okazja do nawiązania kontaktu z klientami w mediach społecznościowych i zwiększenia świadomości marki za pomocą przydatnych, w tych trudnych czasach, treści. Popularność kursów online czy webinariów w ostatnich tygodniach ogromnie wzrosła. Ważne by dać klientom powód, by dalej o firmie pamiętali - nawet jeśli pandemia odebrała część biznesu.

Duże firmy też przychodzą z pomocą - Facebook uruchomił ostatnio centrum zasobów biznesowych, aby pomóc małym firmom dotkniętym wybuchem COVID-19. Stworzył także program Facebook Small Business Grants, który ma na celu zapewnienie wsparcia finansowego w formie dotacji pieniężnych i kredytów reklamowych dla małych firm. My w PFR tworząc Przewodnik dla Przedsiębiorcy poświęciliśmy cały rozdział sposobom “Jak dostosować się do otoczenia w czasach pandemii”. Zależało nam, by promować w nim rozwiązania polskich startupów. W sieci z resztą cały czas pojawiają się nowe zbiory wartościowych materiałów, które mają pomóc polskim przedsiębiorcom przeprowadzić ich biznes przez kryzys wywołany COVID-19.

Pomóc może każdy. Biorąc udział w akcji #WspieramyLokalnyBiznes, szyjąc maseczki czy robiąc zakupy seniorom. Ja w wolnym czasie dołączyłam do grupy managerów, którzy oferują darmowe konsultacje dla przedsiębiorców. Czasami rozmowa z dobrym partnerem pozwala z innej strony spojrzeć na biznes, i jak mało co pomaga przejść nawet najtrudniejszy sztorm. Szczególnie, że mamy przed sobą wyjątkowy okres - Święta Wielkanocne, czyli czas refleksji i zadumy, ale także okres wiosennego odrodzenia.

(1) - Badanie przeprowadziły dr Magdalenę Rajchelt-Zublewicz oraz prof. dr hab. Esterę Piwoni-Krzeszowska z UE Wrocławia; badanie nie jest jeszcze opublikowane