Lojalni i pracowici – nowa prawda o millenialsach

Millenialsi rzadziej prowadzą własne firmy niż pokolenie X, nie unikają pracy etatowej, a praca dla samej pracy to nie ich „bajka”. Jednocześnie cenią pracę tak samo jak ich rodzice, są nie mniej lojalni i pracowici, za to lepiej wykształceni. Taki obraz millenialsów - pierwszego pokolenia ery cyfrowej - wyłania się z raportu podsumowującego VI edycję badania PARP „Bilans Kapitału Ludzkiego” pt. Aktywność zawodowa i edukacyjna dorosłych Polaków wobec wyzwań współczesnej gospodarki.

„Bilans Kapitału Ludzkiego” jest jednym z największych europejskich projektów badawczych w obszarze kompetencji, zatrudnienia i rynku pracy, zapoczątkowanym w 2009 r. Raport powstał na podstawie danych uzyskanych w badaniu sondażowym przeprowadzonym wśród pracodawców, ludności i instytucji szkoleniowych.

Z bieżącej edycji BKL – która analizuje również millenialsów – wynika, że zdecydowaną większość powszechnie podzielanych opinii na temat tego pokolenia trudno uznać za zasadne. Pokolenie to ma swoją specyfikę związaną z warunkami, w jakich dorastało, na które złożyły się m.in. poprawa warunków bytowych, wzrost przeciętnego wykształcenia i postępujący rozwój technologiczny. Jednak brak jest twardych dowodów (poza aspektem wykształcenia), które wskazują na szczególny zestaw kompetencji, cech i postaw związanych z rynkiem pracy charakteryzujący Y-ków.

Porównując wykształcenie rodziców millenialsów i starszych roczników, możemy mówić o dokonaniu prawdziwego skoku cywilizacyjnego. Świadczy o tym odsetek rodziców, którzy zakończyli edukację na poziomie gimnazjalnym lub niższym. Wyniósł on 22 proc. u respondentów pokolenia X, a jedynie 7 proc. w przypadku młodszych roczników – mówi Paulina Zadura, dyrektor Departamentu Analiz i Strategii w PARP.

Pogląd o tym, że dla pokolenia Y praca jest głównie środkiem do osiągania „innych celów” niż czysto zawodowe ma co prawda odzwierciedlenie w badaniu, ale jak się okazuje millenialsi nie różnią się pod tym względem znacząco od pokolenia swoich rodziców. W porównaniu do tego, co w życiu ceni się bardziej – pracę zawodową czy czas wolny – zarówno pokolenie X, jak i Y wyżej ceni czas wolny. Choć różnica na korzyść czasu wolnego jest wyraźniejsza u millenialsów.

Powszechnie panujące przekonanie, jakoby millenialsi unikali pracy etatowej również nie znajduje potwierdzenia w opracowaniu PARP. – Jeśli chodzi o sposób spełniania ambicji zawodowych okazuje się, że przedstawiciele pokolenia Y pracują na etacie tak samo często, jak ma to miejsce w przypadku pokolenia X. Na zbliżonym poziomie pozostaje również czas poświęcany pracy. Praca jest dla millenialsów przeciętnie mniej ważna niż dla pokolenia X, jednak różnice te wydają się być marginalne – zaznacza dyrektor Departamentu Analiz i Strategii w PARP.

Millenialsi rzadziej prowadzą własne firmy niż pokolenie X. Spora różnica dotyczy pracy w oparciu o umowy cywilno-prawne jako głównego źródła utrzymania. Jest to obserwowane częściej u Y-ków niż u X-ów (7 proc. vs 2 proc.). Jednak te różnice nie muszą wcale wynikać z różnic międzypokoleniowych ale ze zmieniających się modeli biznesowych i sposobów wykonywania pracy.

– Rynek pracy staje się też bardziej otwarty na różnorodne formy świadczenia pracy i ludzie korzystają z tych opcji – impulsem jest rozwój technologii ICT ułatwiających komunikację na odległość, ale w efekcie rozwija się praca zdalna, przestrzenie co-workingowe, zatrudnienie pracowników z różnych miejsc na świecie. Może się okazać, że to kolejne pokolenia dostosowują się do tych zmian w sferze pracy, a nie biznes i gospodarka patrzą jak dostosować się do nowych pokoleń – zauważa Paulina Zadura.

Krzywdząca okazuje się również obiegowa opinia o millenialsach, jako pokoleniu nielojalnym i roszczeniowym. Pokolenie X i Y pracujące na etat jest w takim samym stopniu zadowolone z warunków swojej pracy, przy czym to millenialsi są częściej zadowoleni z zarobków. Nie odnotowano znaczących różnic pod względem opinii dotyczących sposobów motywowania oraz pozostawienia dowolności w realizowaniu zadań – choć młodsze pokolenie bardziej surowo ocenia satysfakcję z wykonywanej pracy. Obydwa porównywane pokolenia szukają nowej pracy tak samo często. Różnic nie ma, ani na poziomie całej populacji, ani gdy analizuje się poszczególne grupy zawodowe.

Bilans Kapitału Ludzkiego (publikacja wrzesień 2019 r.) – raport.

W opracowaniu przyjęto, że pokolenie Y to osoby urodzone pomiędzy 1980 a 2000 r., a X pomiędzy 1965 a 1979 r.